Italiaanse wijnen

In Italië is wijn en voedsel een manier van leven. Italianen produceren al duizenden jaren wijn en zij weten er van te genieten. Er gaat niets boven een luid Italiaans diner met heerlijk eten en vrienden, waar iedereen iets meer geanimeerd is dan normaal door de vier glazen (per persoon) Chianti.

Er zijn ook grote praktische voordelen aan Italiaanse wijn, vooral te danken aan de populariteit en de overvloed aan goede Italiaanse restaurants. Wat anders dan Italiaanse wijn voor uw Italiaanse diner?

De kwaliteit van wijn in Italië is sterk verbeterd in de afgelopen eeuw of zo, toen Italianen besloten om concurrerende goede wijn exporteren. In het verleden lag de nadruk op het maken van een heleboel wijn uit wat beschikbaar was, zodat de hele familie dronken kon worden en luid kon argumenteren tijdens het diner, dus de wijn was relatief onopvallend (met uitzonderingen natuurlijk). Moderne Chianti is veel brutaler en extraverter dan oude Chianti (de blend verhoudingen zijn veranderd: vroeger bijna een derde witte wijn , nu is het bijna volledig rode Sangiovese), vanwege de moderne focus op de kwaliteit van de druiven in plaats van alleen het maken van een heleboel wijn.

Italiaanse Wijnetiketten

In vergelijking met Frankrijk en Duitsland, waar het zinvol wordt na een tijdje, is het ontcijferen van een Italiaans label zwarte magie. Italiaanse wijnen mogen op verschillende manieren worden geëtiketteerd, in plaats van de 'regio-eerst' regel dat het grootste deel van Europa domineert.

Ten eerste, net als de rest van Europa, kunnen Italiaanse wijnen worden ingedeeld door de regio waar ze vandaan komen. Bijvoorbeeld, Chianti en Soave worden benoemd door de regio.

De wijnen kunnen ook worden ingedeeld op de druivensoort. Barbera en Pinot Grigio zijn druivensoorten en je kunt de wijn als zodanig geëtiketteerd zien. Soms zie je ook een regio-aanduiding toegevoegd, zoals d' Asti of di Montalcino (de d' en di betekenen 'uit').

De wijn kan ook worden ingedeeld op een traditionele naam, die je absoluut niets vertelt. Je kunt zien dat deze gelabeld zien als 'Est! Est! Est!' of 'Vino Nobile', want zo hebben mensen het honderden jaren genoemd. Er zijn vaak grote verhalen over hoe deze namen ontstaan zijn, maar elke wijnmaker vertelt een heel andere versie en waarschijnlijk zijn geen van hen waar. Bijvoorbeeld, het verhaal achter 'Est! Est! Est!' dat ik kreeg te horen impliceerde een hooggeplaatste kerkambtenaar die op reis was door het gebied en die zijn knecht opdracht gaf om de taverne met de beste wijn uit te zoeken, met instructies om met krijt 'Est' ( 'dit' ) op de taverne met de beste wijn te kalken. Maar blijkbaar had een taverne in Montefiascone zulke goede wijn, dat de dienaar schreef 'Est! Est! Est!' en de naam is gebleven (en het wordt gezegd dat de kerkambtenaar de rest van zijn dagen in Montefiascone besteedde aan het drinken van de wijn). Dat zijn de verhalen achter de Italiaanse wijnen.

Je kunt ook wijnen met handelsmerknamen vinden, zoals 'Rubesco' of 'Summus'. Deze kwalificaties stellen ook absoluut niets voor, behalve dat een of andere marketing figuur dacht dat het klonk goed. In tegenstelling tot de traditioneel-genaamde wijnen, hebben ze niet zo'n lange geschiedenis (en zijn dus niet zo cool) en kunnen ze slechts door één producent gebruikt worden.

Bovenop dit alles zijn de regulerende aanduidingen, die kunnen worden toegepast op elk van de kenmerken die hierboven. De reglementaire benaming is vaak het enige teken van geestelijke gezondheid op het etiket, maar zelfs dat helpt niet veel.

De mogelijke benamingen:

Denominazione di Origine Controllata e Garantita (DOCG)
Dit is de top aanduiding, het betekent dat de wijn is gemaakt met behulp van de juiste traditionele methoden en adequaat traditionele druiven (hoewel, traditioneel? huidige Chianti is heel anders dan de Chianti van honderd jaar geleden). DOCG wijnen moeten ook slagen voor een smaaktest door de overheid-toezichthouders.
Denominazione di Origine Controllata (DOC)
Dit betekent dat de wijn in basis is wat het beweert te zijn, ervan uitgaande dat je dat kunt ontcijferen op het etiket. De wijn moet worden geproduceerd op de gebruikelijke wijze met behulp van de gebruikelijke druiven en de methoden die bij de wijn en de streek horen.
Indicazione Geografica Tipica (IGT)
Dit is de aanduiding voor kwaliteitswijnen die niet DOC of DOCG zijn, gewoonlijk door het gebruik van niet-traditionele methoden of druiven.
Vino da Tavola
Dit is de laagste rang tafelwijn, zonder enige interessante aanduidingen dan ook.
Vino Spumante (Aromatico) di Qualita
Deze ongewone benaming wordt gebruikt voor mousserende wijnen waar nagisting plaats vindt in de fles. De 'aromatische' wijnen (het is mij verteld dat dit inclusief moscato, malvasia en brachetto is) vereisen ten minste een maand, de andere tenminste 9 maanden. VSQ/VSAQ wordt alleen gebruikt als de wijn niet als DOC/DOCG eisen voldoet, meestal te wijten aan niet-traditionele druiven of druiven afkomstig van buiten de traditionele gebieden (zoals in het geval van VSAQ Prosecco).

De reglementaire zegel van de overheid (meestal rond de nek, gaat over de kurk) op de flessen DOCG wijn is eigenlijk een kleurcode. Groen is voor witte wijn, rood is voor rode wijn en roze is voor mousserende wijnen.

Je kan ook iets als VQPRD zien op een fles. Dit staat voor Vino di Qualita Prodotto in Regione Determinata (Kwaliteitswijn geproduceerd in een bepaalde streek) en is een EU-etikettering die enigszins overeenkomt met AOC/DOC/DOCG.

Druivenrassen

In Italië groeien druivensoorten die nergens anders in de wereld worden geteeld (nou ja, bijna nergens, omdat Sangiovese modieus is geworden onder de Nieuwe Wereld wijnmakers die iets anders willen doen).

Nebbiolo (in Barolo, Barbaresco, en elders in Piemonte)
Sangiovese (Chianti, 'Super Toscanen' en anderen)
Aglianico
Barbera (Barbera d'Asti en anderen)
Dolcetto
Malvasia
Montepulciano (niet te verwarren met de Vino Nobile de Montepulciano, wat eigenlijk Sangiovese is)
Moscato (die de Fransen verbouwen als Muscat)
Tocai Friulano
Trebbiano (overal te vinden en in balsamico azijn verwerkt)

De twee meest interessante zijn Sangiovese en Nebbiolo, die worden gebruikt om goede rode wijn maken.

Wijnstreken

Italië heeft vele wijngebieden, maar drie gebieden onderscheiden zich door het produceren van de beste wijnen van Italië.

De regio Toscane (Toscana), rond de stad Florence (Firenze), is bekend vanwege de productie van rode wijnen, vooral uit de Sangiovese druif. De beroemdste wijn uit Toscane is ook de meest bekende wijn van heel Italië: Chianti. Tevens komen hier andere beroemde Toscaanse wijnen vandaan, waaronder Brunello di Montalcino, Vino Nobile di Montepulciano en Carmignano. Ook bestaan hier de niet-traditionele 'Super-Toscanen', brutaal experimentele rode wijnen die vaak hoog aanzien staan (Super Toscanen zijn slechts IGT op het etiket, omdat ze niet traditioneel geproduceerd zijn, maar ze kunnen DOC verslaan in kwaliteit).

De regio Piemonte, in Noord-Italië dicht bij de Franse grens, produceert de grootste verscheidenheid van goede Italiaanse. Dit is waar de rode Barolo en Barbaresco vandaan komen, evenals de mousserende Asti.

Ten slotte wordt de regio rond Venetië (Venezia/Veneto) bekend om de productie van witte wijnen, zoals Soave en Pinot Grigio.

De Wijn

Wat volgt is een zeer onvolledige lijst van de meest voorkomende soorten van Italiaanse wijn die u waarschijnlijk tegenkomt.