Geschiedenis van de Franse Wijn
De groei van de Viticultuur (wijnbouw) in Frankrijk deelt de oorsprong van alle Europese wijnproductie. Voor het eerst begonnen door de Grieken in de zesde eeuw voor Christus, werd het door de Romeinen uitgebreid en georganiseerd. De kerk, zoals in Italië, beschermde de wijngaarden na de val van Rome, vooral omdat vele wijngaarden om kloosters heenlagen en hun producten gebruikt werden in religieuze rituelen. In de middeleeuwen ontsond er na verloop van tijd een sterk traditioneel systeem, die voortduurde tot de opkomst van Napoleon in de negentiende eeuw.
Historisch gezien volgde de Franse wet het eerstgeboorte-recht, het systeem waarin de oudste zoon alle rijkdom van zijn vader erfde. Onder Napoleon luidde de afschaffing van de adel ook het einde van het recht van de eerstgeborene in en werd ieder landgoed in gelijke delen voor alle kinderen opgesplitst. Hoewel het misschien eerlijker was, heeft Napoleon's systeem flink huisgehouden op wijnproducerende landgoederen. Onder het eerstgeboorterecht kon een wijndomein al generaties lang zonder veel verandering overgaan van vader op zoon, waardoor specifieke tradities de kans hadden zich te ontwikkelen en samensmolten met ieder individueel landgoed. Napoleon's wet leidde tot een versnippering en daardoor kon één enkele wijngaard onder wel tien eigenaren opgesplitst worden. Deze wetten hebben het Franse kwaliteitsysteem enigszins verwarrend voor buitenstaanders gemaakt en het is de reden dat Bourgogne vandaag de dag zo'n labyrintische lappendeken van kleine eigenaren en wijngaarden is.
In de late negentiende eeuw begon de phylloxera luis uit Noord-Amerika de Franse wijnstokken te vernietigen. De wijnindustrie werd ternauwernood gered door het enten van de klassieke Franse druivenrassen op phylloxera-resistente Amerikaanse onderstammen.
De prijzen volgden de opwaartse lijn van de roem en prestige van Franse wijn, met name die van bepaalde bekende wijnregio's en producenten. Bij het zien van de vele mogelijkheden tot fraude, begon de Franse overheid deze reputaties te beschermen om zowel de telers als de consumenten te steunen.
Franse wijn vandaag
Franse wijnen bepalen traditioneel de standaard voor de rest van de wereld. Het produceert meer wijn op het allerhoogste niveau dan enig ander land ter wereld. Er zijn meer klassieke, wereldberoemde wijnbereiding regio's in Frankrijk dan in enig ander land en het Franse AOC (Appellation d'Origine Contrôlée) systeem is wereldwijd de standaard voor wijnwetten. Frankrijk heeft de combinatie van ideale geografie en een divers aanbod van koele klimaten die perfect zijn voor de teelt van goede wijndruiven. In de loop van vele eeuwen hebben de Franse wijnmakers bepaald welke druiven het beste in welke regio groeien. Het resultaat van onvermoeibaar proberen en fouten maken is een breed scala van consistente, klassieke wijnen.
Ondanks dat men Franse wijn vooral associeert met een klassieke Bordeaux of Bourgogne, is er een ongelofelijke verscheidenheid binnen de grenzen van 's werelds grootste wijnproducent. Een Alsace Riesling is afkomstig van een Duitse druivensoort, terwijl een wijn gemaakt in de Provence voort zou kunnen komen uit een aantal rassen die uniek zijn voor die regio. De regio Champagne produceert bijna uitsluitend mousserende wijn, terwijl de variatie in de Val de Loire eindeloos is. Voor ieders smaak produceert Frankrijk niet één wijn, maar tien.
Maar onder de grote verschillen zit er een laag van diepe nuance en is zelfs een leven is niet genoeg om de subtiele verschillen tussen een klassieke Bordeaux mengwijn en een pure Pinot Bourgogne te waarderen. Ongeëvenaard in elegantie en complexiteit, vertegenwoordigen Franse wijnen nog steeds de top van de wijnbouw voor wijnliefhebbers over de hele wereld.
Inzicht in de Franse Systeem
Een gids voor het begrijpen van het Franse AOC systeem
Anders dan vele Nieuwe Wereld wijnen zijn de meeste Franse wijnen gelabeld naar hun bron in plaats van hun druivensoort. Uiteindelijk is Frankrijk bekend om zijn wereldberoemde wijnregio's, niet om zijn druiven, hoewel dezen ook wereldwijd gebruikt worden. Veel mensen vinden een Frans wijnetiket verwarrend (ze zijn in het Frans, sowieso!). Maar ze zijn eigenlijk heel duidelijk en eenvoudig als je eenmaal weet wat je zoekt. Op ieder Frans AOC-etiket staat informatie over de producent, de locatie, wijnjaar (vintage), wijngaard, etc.
Al deze etiket gegevens zijn vandaag de dag wettelijk verplicht, maar dat was niet altijd het geval. Aan het einde van de 18de eeuw werd Europa geplaagd door een reeks van wijnbouw kwalen, die overal wijngaarden verwoestte. De ergste van deze wijnstokziekten werd veroorzaakt door de Phylloxera luis, die bijna alle vitis vinifera wijnstokken in Europa vernietigde. Intussen, omdat er een wijntekort was, steeg de vraag en de prijzen stegen. Veel Franse landgoederen begonnen met het maken van wijn van druiven uit andere regio's en deze te bottelen als hun eigen wijn.
Ter bestrijding van fraude en om echtheid van het product te garanderen, kwam de Franse regering in 1905 tussenbeide en werd het kader voor de huidige Appellation d'Origine Contrôlée systeem vastgelegd. In 1935 werd een organisatie genaamd het Institut National des Appellations d'Origine (INAO) opgericht om regionale grenzen op basis van terroir (=grond, bodem) te definiëren. Zij waren ook verantwoordelijk voor het vastleggen van de maximale opbrengst en alcohol niveau's. Zij definieerden tevens passende druivensoorten en regels voor de viticultuur, vinificatie en rijping.
Naast de AOC zijn er drie categorieën wijn van minder kwaliteit in de Franse wetgeving. Vin Délimité de Qualité Supérieure, of VDQS, is een opstapje naar AOC. De VDQS wetten hebben betrekking op dezelfde dingen als AOC, maar zijn minder streng. Daaronder komt de Vin de Pays, ofwel landwijnen. Onder deze etikettering hebben producenten hebben veel meer controle over de druiven die ze kunnen gebruiken en kan zelfs de druivensoort op het etiket gezet worden.
Onder Vin de Pays komt de laagste kwaliteit, Vin de Table. Deze 'tafelwijnen' worden zelden geëxporteerd en ze worden losjes gecontroleerd. Vanwege de grote hoeveelheid van hoge kwaliteit worden vandaag de dag betaalbare AOC wijn geproduceerd en dit leidt tot een forse afname van Vin de Table.